Bir gazetecinin işi, gerçekleri bulmakla bitmez. Bir de onları kamuoyuna sunmak vardır ki asıl mücadele burada başlar. Manipülasyon ve çarpıtmalara rağmen haberi, gerçekleri gündemde tutmaktır en zor olan. 2004 yılında CBS‘ten Dan Rather ve Mary Mapes de tam olarak aynısını yaşadı. Fakat onlar malesef bu savaşı kazanamadı.
Mert Tanöz
“Sinema ürünü”nün beğenilmesinin ilk ve tek şartı, beklentiyi karşılamasıdır. Konusuyla, işleyişiyle, işlenişiyle, teknik detaylarıyla belli bir beklentiye cevap vermeye çalışır. Bu beklentileri karşılamasıyla film beğenilir, başarılı kabul edilir. Fakat izleyici kendini beklentilerine öyle kaptırır ki kimi zaman sunulanı, anlatılanı unutuverir.
“White House Down”, “The Amazing Spider-Man” ve “Zodiac” yapımlarının senaristi James Vanderbilt’in ilk yönetmenlik deneyimi olan “Gizli Dosya”(“Truth”) Amerika’nın önemli kanallarından CBS’i 2004 yılında zora sokan George W. Bush haberini olayın başkahramanı Mary Mapes’in kitabından beyazperdeye aktarıyor. Filmde Mary Mapes’i Cate Blanchett, ünlü haber sunucusu Dan Rather’ı ise Robert Redford oynuyor.
Film 2004 seçimleri öncesinden, Bush’un Vietnam Savaşı sırasında Hava Muhafızları Birliği’ne girişinin Mary ve ekibi tarafından araştırılmasıyla başlıyor. Kısa sürede dosya hazırlanıyor, tanıklar bulunuyor, kanıtlar ortaya çıkıyor ve Bush’un zamanında askerden kaçtığı haber bülteninde kamuoyuyla paylaşılıyor. Karşı cepheden iddianın geçersizliğine dair itirazların hız kazanması, işin içine diğer basın kuruluşlarının da girmesiyle haberin asıl içeriği unutuluyor ve yüzyılın gazetecilik fiyaskosu olarak değerlendirilmeye başlıyor. Bu süreçte Mary gündemin değiştirildiğini savunsa da baskılar sonucu CBS hatalı olduğunu kabul ederek kendi içinde bir soruşturmaya yöneliyor.
İlk yönetmenlik deneyiminde James Vanderbilt üstündeki sorumluluğun da baskısıyla büyük bir hataya imza atıyor. Filmin geri kalanını muhteşem olmasa da iyi idare etmesine karşın ilk dakikalarda, yani Bush dosyasının hazırlanma sürecinde konunun gazetecilikle mi yoksa Bush’la mı ilgili olduğunun ayrımını kesin olarak yapamıyor. Bunun sonucunda da filmin asıl amacını unutan izleyiciler beklentilerinin karşılığını bulamıyor. Filmi IMDB gibi ortamlarda puanlarkenki acımasızlık da buradan geliyor. Yani meselenin unutulduğunu defalarca tekrarlarken, kendi de aynısını yapıyor; izleyicinin meseleyi unutmasına neden oluyor. Oysaki “Gizli Dosya” gazeteciliği, gazetecilere içeriden ve dışarıdan yapılan baskıları, “güç”lerin manipülatif etkinliğini oldukça açık gösteriyor, üzerine daha fazlasını söylemenin gereği yok.
Gizli Dosya (Truth)Yönetmen: James Vanderbilt
Senaryo: James Vanderbilt, Mary Mapes (Kitap)
Oyuncular: Cate Blanchett, Robert Redford
2015 / ABD / 121 dk.
