Geçtiğimiz günlerde dağıtılan 87. Akademi Ödülleri’nde beş dalda Oscar’a aday olup (En İyi Film, En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu, En İyi Uyarlama Senaryo ve En İyi Müzik) En İyi Erkek Oyuncu kategorisinde Eddie Redmayne’a ödül kazandıran Her Şeyin Teorisi (The Theory of Everything), bizim Teldeki Adam‘la (Man on Wire) tanıdığımız belgeselcilikten gelme yönetmen James Marsh’ın dördüncü uzun metraj kurmaca filmi. Dünyanın en tanınmış bilim adamlarından olan kozmolog Stephen Hawking’in hayatına panoramik bir bakış gezdiren film, bu özel adama deyiş yerindeyse ömrünün en güzel yıllarını veren ilk eşi Jane Hawking’in aynı adlı eserinden perdeye aktarılmış.
Ercan Dalkılıç
Film, Stephen Hawking’in Cambridge’de okuduğu 60’ların başlarından itibaren hikayesini anlatmaya girişiyor; bir partide Jane (Felicity Jones) ile tanışan Stephan (Eddie Redmayne), bir süre sonra ALS (Amyotrofik lateral skleroz) hastalığına yakalandığını ve sadece iki yıl yaşayabileceğini öğreniyor doktorundan. Buna karşın Jane, Stephan’ı terk etmiyor, aksine onunla evlenip tatlı mı tatlı üç çocuk dünyaya getiriyor… Stephan’ı gitgide elden ayaktan düşürüp onu tekerli sandalyeye mahkum eden illet, ne mutlu ki kötü emeline ulaşamayacaktır…
Hastalık draması ile ‘başarı hikayesi’ türlerini aynı potada eriten Her Şeyin Teorisi, bir biyografik filmden beklediğiniz her türlü şeyi bulabileceğiniz bir film. Hawking’in duygusal hayatına koşut olarak anlatılan bilimsel gelişimi çok iyi özetlenmiş örneğin. Özellikle bing bang, kara delikler, Hawking Radyasyonu gibi bilimsel dokumalar dramaya çok iyi yedirilmiş. Fakat ne yazık ki melodram dozajının yer yer aşıldığını da belirtmek gerek… Bir 90’lar yapımı seyrediyormuş izlenimine kapılıyorsunuz film perdede akarken; asla sömürmeyen, lakin durmadan o yarayı tatlı tatlı kaşıyıp “sulandıran” bir tonu var filmin.
Oyunculuklara gelecek olursak; Stephan Hawking’de bedenini bir enstrüman gibi kullanan Eddie Redmayne resmen ağızları açık bırakıyor film boyunca. Gelgelelim castın geri kalanı için aynı şeyi söylemek mümkün değil. Başta Felicity Jones olmak üzere Redmayne’in gölgesinden bir türlü kurtulamıyorlar… Eddie Redmayne, kazandığı Oscar’ı sonuna kadar hak etmiş kısaca.
Her Şeyin Teorisi‘nin ana argümanlarından en önemlisi de Tanrı’nın olup olmadığı sorunsalı: Hawking, çalışmalarında genellikle bir ‘yaratıcı’nın varlığını kabul etmese de, James Marsh’ın filminin Hawking üzerinden böyle bir yaratıcıya yeşil ışık yaktığı apaçık ortada. Finale doğru Hawking’in Amerika’da verdiği bir konferans sırasında sarf ettiği “Evrenin sınır koşulları hakkında çok özel bir şey olmalı. Sınır olmamasından daha özel ne olabilir?” şeklindeki açıklamayı manipüle ederek muhafazakârlığı pekiştiren Her Şeyin Teorisi, yapım olarak senenin en öne çıkanlarından biri olsa da, çekirdeğinde yatan anlayışla sınıfı geçemiyor bana kalırsa.
Her Şeyin Teorisi (The Theory of Everything)
Yönetmen: James Marsh
Senaryo: Anthony McCarten, Jane Hawking (eser)
Oyuncular: Eddie Redmayne, Felicity Jones, Tom Prior
Yapım: 2014 / İngiltere / 123 dk.
