Ridley Scott’ın 2012 senesinde, 68 yaşında intihar eden kardeşi Tony’e adadığı yüz kırk milyon dolar bütçeli A sınıfı Hz. Musa ve On Emir uyarlaması Exodus: Tanrılar ve Krallar gösterimde. Filmde Musa’yı zor rollerin aktörü, Oscar’lı Christian Bale canlandırıyor.
Serkan Çellik
İkinci ve üçüncü uzun metrajları Yaratık (Alien) ve Bıçak Sırtı (Blade Runner, 1982) sayesinde her daim saygı gören Ridley Scott, 2000’li yıllarda sinemayla tanışanların Gladyatör ile bildiği yetenekli bir isim. Son filmleri Yalanlar Üstüne (Body of Lies), Robin Hood, Prometheus ve Danışman (The Counselor) ile hem olumsuz eleştiriler alan hem de Amerika gişesinde zarar eden yönetmenin hatırladığımız son başarısı sekiz sene önceki İyi Bir Yıl olunca haliyle Exodus: Tanrılar ve Krallar’a da temkinli yaklaştık. Neyse ki Scott’ın görüntü üzerindeki hâkimiyeti bilindik öyküye bilimsel yaklaşımlar getiren senaryoyla uyuşunca, ortaya özenli ve kendini izleten bir iş çıkmış.
Exodus; 600000 İbrani’yi köle olarak çalıştıran Mısır Firavunu Ramses’e karşı duran Musa’nın hikâyesini anlatıyor. Firavun gördüğü bir rüya üzerine İbranilerin doğan ilk erkek çocuklarının öldürülmesini emreder ancak ablası sayesinde Musa kurtulur ve Firavun’un sarayında Ramses ile kardeş gibi büyür. (Bu hikâye farklı kaynaklarda değişik şekillerde anlatılmaktadır, biz burada senaryodaki şeklini aktarıyoruz.) İkisi de büyüyüp Ramses başa geçtiği sırada Musa’nın İbrani olduğu ortaya çıkar ve kehanete göre başa geçeceğinden saraydan sürülür. Sonraki yedi yılda evlenip baba olan Musa, Tanrı’nın elçisi ile konuşmaya başlar ve halkını zulümden kurtarmak için harekete geçer.
Exodus’un en ilginç yanı; bildiğimiz gidişatı mucizelere ya da dini inanışlara körü körüne bağlamaya çalışmaması, din kültürü dersine dönüşmemesi. Mısır halkının başına gelen felaketler Musa’dan bağımsız, Tanrı’nın buyruğu gibi fakat bilimsel olarak açıklanabilir doğa olaylarına bağlanarak afet filmi atmosferinde sunulmuş. Örneğin timsahların saldırısı ile nehrin dengesi bozulunca ölen balıklar sinekleri, sinekler kurbağaları, kurbağalar çekirgeleri çekiyor. Yani halkı cezalandırmak için gelen felaketlerin çok çocuk yapılması gibi nedenlerle bozulan doğanın dengesi sonucu olduğu ima ediliyor. Fakat sadece ima ediliyor. Bilime inananları da, dine inananları da üzmemek için taraf olmuyor Exodus.
Özetlemek gerekirse karşımızda prodüksiyon kalitesi yüksek, 3D teknolojisini hakkıyla kullanan, özenle planlanmış, seyri zevkli, üstün bir yapım var. Öte yandan ezbere bildiğimiz bir gidişata klasik senaryo çatışmaları katmaktan öteye gidememiş, işlevi ve çekilme nedeni sorgulamaya açık, izle-unut filmlerden biri olduğu inkâr edilemez.
Not: Kerem Sanatel’e değerli katkılarından dolayı teşekkür ederiz.
Exodus: Tanrılar ve Krallar (Exodus: Gods and Kings)
Yönetmen: Ridley Scott
Senaryo: Adam Cooper, Bill Collage, Jeffrey Caine, Steven Zaillian
Oyuncular: Christian Bale, Joel Edgerton, Ben Kingsley
2014 / BK-ABD-İspanya / 150 dk.
Exodus: Tanrılar ve Krallar (Exodus: Gods and Kings)