“Madımak: Carina’nın Günlüğü” Hollandalı Carina’nın araştırma için Türkiye’ye gelişini, araştırmasını ve Madımak’ta nasıl can verdiğini anlatan, Carina’nın araştırma günlüklerinden esinlenilerek hazırlanmış bir uyarlama. Tek kelimeyle “üzücü”.
Mert Tanöz
“Madımak: Carina’nın Günlüğü”, Hollanda’dan Türkiye’ye bir araştırma için gelip olaylar sonucu hayatını kaybeden Carina’nın tuttuğu araştırma günlüğünden esinlenilerek oluşturulmuş bir uyarlama. Ulaş Bahadır’ın ilk yönetmenlik denemesi olan filmde Carina’ya beyazperdeye yabancı bir isim, Denise Ankel hayat veriyor.
“Madımak: Carina’nın Günlüğü” ne bir biyografi ne de bir belgesel; hatta bir uyarlama olduğunu söylemek bile mümkün değil. Carina’nın Günlüğü tümüyle Sivas Katliamı’nı anmak adına yapılmış bir saygı duruşu. Filme geçmeden önce bunu kabul etmek gerekiyor.
Bir “anıt” olan bu filmde aslında Carina’nın hikayesi yalnızca bir bahane olarak kalıyor. Filmin iki bölüme ayrılmış olması da bunun açık bir göstergesi. Filmin ilk bölümü Hollanda’dan Ankara’ya gelen Carina’yı ve araştırmasını anlatıyor. Türk kadını ve Türk kadınının toplumdaki yerine dair araştırmasında, yanında kaldığı Alevi aile ve Sünni Türkiye arasında bir kıyaslama yapıyor. Mezheplerin değer ve anlam farklılıklarına değiniyor, kadının yerine dair bir neden-sonuç tablosu çıkartıyor. Ancak bu karşılaştırmayı yaparken tek taraflı yaklaştığı gibi tek bir örnek üzerinden genellemelerde bulunma hatası yapıyor. Film Madımak’ta hayatını yitirenleri anmaya görevine ikinci bölümden itibaren başlıyor. Bu kısımda tahmin edileceği üzere Carina üçüncü, hatta dördüncü planda kalıyor. Bu bölümde film festivalle başlayıp yavaş yavaş malum olaya doğru ilerliyor.
Bu filmin bir saygı duruşu olduğunu her fırsatta dile getirmemin sebebi, filme dair söylenebilecek başka hiçbir olumlu yorumun maalesef yapılamayacak olduğu gerçeği. Kendine dram yakıştırmasında bulunan, fakat iki farklı film ve konuyu birleştirme çabasındaki bu çalışma Türk sinemasının ne denli bir krizde olduğunun en belirgin göstergelerinden. Film yapma ve Madımak olayına ortaya farklı bir hikaye de koyarak değinme çabalarını hoş görmek gerekli belki fakat böyle görev üstlenirken zaten düşük olan bütçeyi plansız harcamak, kabul edilecek bir durum değil. Sivas Katliamı ülke tarihindeki en acı olaylardan biriyken, bunu yetersizliklerden dolayı bile olsa vasatın altında bir yapım olarak sunuyor olmak ister istemez amacını yitirmesine sebep oluyor. Film montajına, diyalog ve sahneleri kısa tutma çabasının başarısızlığına vs. değinmeğe bile gerek yok. “Madımak: Carina’nın Günlüğü” maalesef bir film olarak nitelendirilebilecek yapıya sahip değil, yalnızca görsel bir deneme. Sivas’ı anmak için yapılmış bir çalışma, bir hatırlatma olmanın ötesinde değil ne yazık ki. Üzücü, özellikle de Türk sinemasının ne durumda olduğunu bir kez daha hatırlatıyor olmasından dolayı.
Madımak: Carina’nın Günlüğü
Yönetmen: Ulaş Bahadır
Senaryo: Ulaş Bahadır
Oyuncular: Denise Ankel, Füsun Demirel, Altan Erkekli
2015 / Türkiye / 96 dk.
Madımak: Carina’nın Günlüğü