İstanbul, ne seyyahların ne de yazarların vazgeçebildiği bir kenttir. Onlarca kitaba konu olmuştur bu yüzden. Son dönemde çıkan İstanbul kitaplarına göz attık…
Yahya Kemal Beyatlı, İstanbul için şöyle demiş bir keresinde: “Türkiye Türklerinin yeryüzünde başka bir eseri olmasaydı; tek başına, yalnız bu eser şeref namına yeterdi.”
İstanbul gerçekten dünya üstündeki en güzel kentlerden biri. Tarih boyunca üzerinde yaşayan uygarlıkların, kentin doğal güzelliğine katkıda bulunacak mimari eserler de inşa etmesi İstanbul’un kıymetini artıran bir başka unsur. Tabi bunu, çirkin, çarpık yapılaşmanın ve çığrından çıkmış bir betonlaşmanın alıp başını gittiği son 50 yıl için söylemek mümkün değil.
Orhan Veli gibi gözlerinizi kapayıp dinleyebileceğiniz bir İstanbul da artık ne yazık ki yok. Motorlu araçların gürültüsü geriye duyabileceğiniz bir şey bırakmıyor. Neyse ki hoş bir alternatifiniz var: gözlerinizi kapamayıp, dinlemek yerine okuyabilirsiniz İstanbul’u. Örneğin Saffet Emre Tonguç ve Pat Yale’in yazıp fotoğraflarla bezedikleri 500 küsur sayfalık İstanbul Hakkında Her Şey kitabından… Bugüne kadar yazılmış en kapsamlı, en güncel ve en zengin görsel içeriğe sahip olma iddiasındaki kitap 3000 kadar fotoğraf, ilüstrasyon, harita, gravür ve minyatüre ev sahipliği yapıyor. Yalnızca tarihi yapıları değil, şehirdeki 2000’e yakın restoran, kafe, bar, dükkan, otel, hostel, gece kulübü ve hamam gibi mekanları tanıtan kitap ciddi bir kent kılavuzu vazifesi de görüyor.
İz TV’de Eray Canberk ile yaptıkları Ömür Biter İstanbul Bitmez belgeseliyle tanıdığımız Rüknü Özkök’ün kitabı İstanbul – Yedi Tepede On Yedi Gezi ise oldukça farklı bir açıdan ele alıyor öznesini. Özkök de semt semt geziyor İstanbul’u ama, o sadece tarihi yapıların önünde mola veriyor ve bu mekanların hikayelerini, efsanelerini, mimari ve tarihi özelliklerini okuruyla paylaşıyor.
İstanbul’u kitaplarına malzeme eyleyenler yalnızca Türkler değil tabi. Ülkemizde Çocuk Kalbi’nin yazarı olarak tanınan İtalyan Edmondo De Amicis kitaplaştırdığı pek çok seyahatinin ardından 1870’lerde İstanbul’u da ziyaret eder. İstanbul hayatının doğal coşkusunu, kendisinin bu büyülü kent karşısında kapıldığı coşkuyla harmanlayarak kitabının sayfalarına taşır. Cesare Biseo’nun çizimleri ve gravürleri sayesinde de okurlar Amicis’in anlattıklarını gözlerinde kolayca canlandırabilmektedirer. İstanbul, Yapı Kredi Yayınları’nın son çıkan kitapları arasında.
Yeni çıkan ve kendine mekan olarak İstanbul’u seçen iki kurgusal kitabı daha anmak lüzumlu geliyor burada: Ahmet Ümit’in, kentin eski tarihiyle bugününü birleştiren gizemli bir cinayeti konu ettiği İstanbul Hatırası.
Ve NTV’nin Dünya Klasikleri Çizgi Roman dizisinden çıkan Aziyade. Franck Bourgeron’un resimlediği Aziyade, bir dönem subay olarak ziyaret ettiği İstanbul’la derin bağlar kurup uzunca bir süre ülkemizde yaşayan Fransız Pierre Loti’nin 1879 tarihli eseri. Selanik’ten İstanbul’a uzanan bir aşk hikayesinin anlatıldığı eserde Loti’nin hayaından otobiyografik parçalar da mevcut.
