Geçtiğimiz yıl İstanbul Film Festivali’nde Altın Lale ödülü kazanan Ne Yaptın Richard?‘ın (What Richard Did?) İrlandalı yönetmeni Lenny Abrahamson’un ilkgösterimi Sundance’da yapılan yeni filmi Frank, 2010’da vefat eden İngiliz şarkıcı/komedyen Chris Sievey’nin hayatından esinlenilerek perdeye aktarılmış. 70’lerin sonlarında büyük ün kazanmış Manchester’lı punk grubu The Freshies’in liderliğini/solistliğini de yapmış olan Sievey, kendine ‘Frank Sidebottom’ adlı kült bir sahne personası yaratmış ve kafasına kocaman bir surat bulunan maske geçirip yıllarca radyo/TV şovları yapmıştı.
Ercan Dalkılıç
Frank, psikedelik rock topluluğu The Soronprfbs’ın bir konser için taşraya gelmesiyle başlıyor. Taşrada yaşayan, kendi şarkılarını yazmaya çalışan, fakat bir türlü beceremeyen müzisyen Jon, grubun klavyecisinin intihara teşebbüs etmesi üzerine The Soronprfbs’a katılır. Bu, aynı zamanda The Soronprfbs’ın Texas’daki ünlü müzik festivali SXSW’e kadar gidecek olan yükselme sürecinin de başlangıcı olacaktır. Eksen karakterimiz Jon, filmin senaryosunu Peter Straughan ile birlikte kotaran Jon Ronson’ın ta kendisiymiş aslında. Jon Ronson da, tıpkı karakterimiz gibi, Chris Sievey’nin grubu The Freshies’da klavyecilik yapmış zamanında. Senaryo yazılırken de, Jon Ronson’ın bu yılları anlattığı kitaptan yararlanılmış büyük ölçüde.
Lenny Abrahamson’un bir önceki filmi Ne Yaptın Richard?, Altın Lale almasına rağmen hayli vasat bir yapımdı bana kalırsa. Dördüncü uzun metrajı sayılabilecek Frank’se, yönetmenin tam bir usta olma yolunda olduğunu müjdeliyor. Birbirinden çok farklı temsilleri aynı mekana tıkıp (grup, dağevinde album çalışmasına girişiyor) ortaya çok renkli anlar çıkarmasını bilen yönetmen, ‘sıfırdan zirveye’ filmine dönüşecek gibi görünen filme birden direksiyon kırdırarak onu dört başı mamur bir kaybeden senfonisine dönüştürüyor.
Frank‘te, ancak Jim Jarmusch, Todd Solondz gibi yönetmenlerde duyumsayabileceğiniz türden özgün bir bağımsız dil inşa etmeyi başaran Abrahamson, ‘Monty Pythonvari’ bir mizahla bu dili zenginleştirmenin yanında, başta Punk olmak üzere çeşitli popüler kültür referanslarını potasında eriterek eşine rastlanmaz bir işe imza atmış gerçekten de. Özellikle rüzgarın grup üyelerinin yüzüne savurduğu küllerle Büyük Lebowski”ye (The Big Lebowski) çakılan selam, çok ama çok şık!
Michael Fassbender’a ayrı bir parantez açmak yerinde olacak; herhalde sinemanın son yıllarda gördüğü en büyük oyuncu olan Fassbender, film boyunca hiç yüzü görünmeden, maske ardında, bedenini adeta bir enstrüman gibi kullanarak tüm filme damgasını vuruyor. Frank, Lenny Abrahamson’un olgunluk döneminin ilk ürünü olması açısından oldukça önemli, yönetmenin bundan sonra yapacağı filmlerden başyapıt çıkacak mı, hep birlikte göreceğiz.
Frank
Yönetmen: Lenny Abrahamson
Senaryo: Jon Ronson, Peter Straughan
Oyuncular: Michael Fassbender, Domhnall Gleeson, Maggie Gyllenhaal
Yapım: 2014 / İngiltere-İrlanda / 95 dk.
