Eğer bir gün “Birleşik Krallık usulü ahlaksızlık üzerine filmler” diye bir başlık oluşursa, Pislik (Filth) üst sıralarda yer alabilir. Küfür, hakaret, aşağılama, alkol, sigara, grafik cinsellik ama illa ki söz konusu coğrafyaya özgü tarzda; Pislik‘de bir arada. !f İstanbul Film Festivali programından.
Serkan Çellik
James McAvoy‘un beyazperdeye yansımış şimdilik en etkileyici performansı olan dedektif Bruce Robertson karakteri, bir avuç insanla yürüyen küçük bir polis merkezinin çalışanı. Boşalan pozisyon yıllardır terfi bekleyenlerin ağzını sulandırırken, biz olayları Bruce’un hastalıklı zihni eşliğinde takip ediyoruz. Adam önce çalışma arkadaşlarını zayıf noktalarıyla tanıtıyor, ardından terfi şanslarını neden onlardan başarılı olduğu sosuyla değerlendiriyor. Kendinden emin duruşu, amansız sertliği ve zehir gibi zekâsıyla Bruce’un en güçlü aday olduğuna kolayca ikna olup diğerlerini inceden alaya almaya başlıyoruz seyirci olarak biz de.
Senarist yönetmen Jon S. Baird bu baş döndüren girişin ardından ana karakterini, geçen yıl izlediğimiz Netflix dizisi House of Cards‘ın Kevin Spacey tarafından hayat verilen kongre üyesine benzetiyor. O da Başkan’ın sağ kolu olmak için rakiplerinin zayıf noktalarına saldırıp, türlü kirli oyunlar sergiliyordu. Bruce da iş arkadaşlarını tek tek, aynı tatlı sert üslupla alt ediyor. İzleyici olarak geliştirdiğimiz sevgi-nefret ilişkisi kafamızı karıştırmaya başlayınca senaryo da tonunu koyultuyor. Bruce’un ailevi problemlerini, hırs yapmasına neden olan yetersizliklerini ve kendi dâhil herkese zarar veren ahlaksızlıklarını izledikçe filmin içine çekiliyoruz. Evet, Pislik ilk bakışta çekici bir seyirlik gibi gelmeyebilir ancak bir süre sonra seyircisini yakasından tutup içine çekiyor, kayıtsız kalmasını imkânsız hale getiriyor.
Irvine Welsh’in romanından uyarladığı metindeki karıştırma hızı ve malzemeyi sunma şekliyle dikkat çeken Jon S. Baird, kamera arkasında daha da büyümüş. Kurduğu yapı tıkır tıkır işleyip öykünün depresifliğini dengede tutmuş. Senaryonun ana gidişatı ve filmin görsel yapısı dışında tuttuğu paralel öyküyse finale doğru bir Cronenberg sürprizine dönüşmüş. Olsa da olur olmasa da dedirten bu detay ne temeli sarsmış ne de anlamı değiştirmiş. Jon S. Baird sürpriz üzerine kurulu bir film çekmeyerek, sürprizi beğenmeyecek olanları kaybetme tehlikesini de güzelce savuşturmuş.
Pislik (Filth)
Yönetmen: Jon S. Baird
Senaryo: Jon S. Baird, Irvine Welsh (roman)
Oyuncular: James McAvoy, Imogen Poots, Joanne Froggart
Yapım: 2013 / BK / 97 dk.
Pislik (Filth)