Bir film yazarının etkisi nasıl ölçülür? Ölçü birimi olarak ne kullanılır? Açıkçası bilemiyorum. Dolayısıyla bu liste tamamen benim kişisel idrak cetvelimle oluşturuldu. Yani tek ölçütün benim fikirlerim ve deneyimlerim olduğu söylenebilir.
İsterseniz ilk önce etkili bir sinema yazarı ne demektir, etkili bir sinema yazarının etkileri nerelerde hissedilebilir (bu alanlar sinema yazarına göre değişkendir) ve bu etkinliğin kaynağı ne olabilir, kıaca bir sinema yazarı bu listeye niye girer onu keşfetmeye çalışalım. (yazının buradan sonrası “sesli düşünme” tadında yazılmıştır.)
Elbette her yazar gibi bir sinema yazarının da öncelikle okuru üstünde etkisi vardır, bu etki cüzi miktarda da olsa filmlerin gişelerine de yansır. Bir sinema yazarının içinde yer aldığı yayının tirajına katkısı ise sanırım daha da cüzidir.
Bir sinema yazarının film festivalleri üzerinde güçlü etkileri olabilir. Festivale seçilecek filmden, çağrılacak konuklara; festival kapsamında yayınlanacak kitaplardan, onur ödülü verilecek isimlerin saptanmasına kadar sözü dinleniyor olabilir.
Bir başka sinema yazarının sinema üstüne eğitim veren kurumlarda, akademik ortamlarda ağırlığı çok hissedilebiliyor olabilir.
Siyasi bir etkiye sahip olup belli görüşteki yazar ve okur kitlesini çevresinde kenetleyebilir, hatta bunları organize edebilir.
Etkili bir yayının yöneticisi olabilir, ki bu kendisini camiada oldukça etkili yapar. Çok güçlü bir yayının yazarı olmak da işe yarar. Ya da çok etkili bir TV programı yapıyor olmak. İstediği oyuncuyla röportaj ayarlayabilecek güce sahip olmak, daha da önemlisi yeni bir sinema yazarının çıkışına imkan tanıyabilecek; bir oyuncunun, bir filmin parlamasını (ya da tam tersi) sağlayabilecek bir konumda olmak sinema yazarının etki kapasitesini ciddi biçimde arttırır . (Hoş, bu konuda bir sinema yazarının Hıncal Uluç’un eline su dökmesi zor gözüküyor.)
İlişkilerinin güçlü olması, sosyal karakteri de bir sinema yazarını dolaylı olarak etkin kılabilir. Sinema yazarları arasında ne kadar sayılır sevilir olduğu da önemlidir. Gerekli durumlarda kanaat önderliği yapmasını sağlar bu ağırlık ona.
Keza SİYAD başkanlık koltuğu da önemli bir etki sahibi olma mercidir. Ya da bazen yılların yazarı olmak hasebiyle kurumsallaşmış ve markalaşmış olmaktır sinema yazarını etkili kılan, bazen de tarzıyla kabul ettirdiği saygın veyahut “marjinal” imajı…
Devletle arası iyi olabilir, ki bu da son dönemin yükselen bir etkili olma biçimidir. Bu etki projelere verilen fonların yönlendirilmesine dek varabilir.
Çok iyi bir yazar olduğu kanaatinin ittifakıyla okurlarının hatta sinema yazarlarının karşısında müride dönüştüğü bir sinema yazarı olmak damümkündür.
Büyük emeklerle toplanan, biriktirilen materyaller sayesinde çok güçlü bir arşive sahip olmak da etkili kılabilir bir sinema yazarını.
Benim aklıma gelen başka bir şey yok. O zaman listeye geçebiliriz artık. Huzurlarınızda Türkiye’nin En Etkili 15 Sinema Yazarı.