Yeni Romanya Sineması, büyük bir sürpriz yaparak son zamanların en önemli akımlarından biri oldu. Cristian Mungiu, Corneliu Porumboiu, Cristi Puiu gibi isimler peşi sıra ürettikleri filmlerle Avrupa’nın saygın festivallerinden ödüller kazandılar. Bu yönetmenlerden biri de Yeni Romanya Sineması’nı başlatan filmlerden 2003 yapımı Maria ile Locarno Film Festivali’nde Jüri Büyük Ödülü’nü ülkesine götüren Calin Peter Netzer’di.
Ercan Dalkılıç
Berlin Film Festivali’nde Altın Ayı ve FIBRESCI Ödülü kazanan, Netzer’in ikinci uzun metraj denemesi Çocuk Pozu‘nu (Pozitia copilului) 20. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali’nde izleme şansı bulmuştum. SSCB’nin dağılmasından bu yana bütün doğu bloğunda olduğu gibi, Romanya’da da sosyal sınıflar arasındaki uçurum büyük bir sorun. Çocuk Pozu, bu sınıflar arasındaki uçurumu merkezine almasa da, bu uçurumun kıyısından filizlenen bir hikâyeyi anlatıyor aslen.
Zengin bir bir ailenin 34 yaşındaki sorumsuz oğlu Barbu, annesi Cornelia’nın istemediği Carmen’le bir hayat kurma arifesinde. Filmin başında, bürokratlar, büyük iş adamları ve politikacılarla dolu bir salondaki davette anne Cornelia, aile dostuna bu konu hakkında dert yanarken telefon çalıyor ve Barbu’nun bir trafik kazasında birini öldürdüğünü öğreniyoruz. Barbu ile arası hayli açık olan anne Cornelia, bütün nüfuzunu kullanarak oğlu Barbu’yu hapise düşmekten kurtarmaya çalışacaktır.
Çocuk Pozu, üzerine gittiği sınıf meselesini enikonu aktarabilen, Çavuşesku sonrası Romanya’nın sosyo-ekonomik portresini başarıyla sunan bir film. Cornelia karakterinde izlediğimiz Luminita Gheorghiu çok iyi bir performans ortaya koyuyor. Netzer’in soğuk, karakterlerine nesnel yaklaşan, belgesel gerçekliği yaratan kamerası da müthiş! Fakat filmin bir dramatizasyon problemi olduğu da inkar edilemez.
Ana çatışmaya eklemlenmesi gereken, anne ile oğul arasındaki cinsel karmaşa, Carmen’in aileye etkisi vb. yan çatışmalar, Çocuk Pozu‘nda başka yönlere savrulup dramanın konsantre yapısının dağılmasına yol açmış. Bunun yanında hiçbir işlevi olmayan detayları -ellerdeki sigaralar, takılar, çekmecelerdeki fitillere kadar- gösterip duran Netzer’in bu gereksiz takıntısı, filmin takip edilebilirliğini oldukça zorlaştırmış. Çocuk Pozu, ‘Yeni Romanya Sineması’nın görülmesi gereken örneklerinden biri olarak not edilmeli, fakat beklentinizi çok yüksek tutmamanızda fayda var.
Çocuk Pozu (Pozitia copilului)
Yönetmen: Calin Peter Netzer
Senaryo: Razvan Radulescu, Calin Peter Netzer
Oyuncular: Luminita Gheorghiu, Bogdan Dumitrache, Natasa Raab
Yapım: 2013 / Romanya / 112 dk.
