Daha önce TV dizileri ve kısa filmler yönetmiş, daha çok Joachim Trier’in çektiği iki filmin (Oslo 31. August, Reprise) senaristi olarak tanıdığımız Eskil Vogt’un ilk uzun metraj denemesi Körlük (Blind) geçtiğimiz İstanbul Film Festivali’nde yarışmış ve Altın Lale’yi Norveç’e götürmüştü. Körlük, sonradan görme yetisini kaybeden kadın yazar Ingrid’in (Ellen Dorrit Petersen) inzivaya çekilmesi, ya da şöyle diyelim daha da içine kapanması ve bu süreçte yazdığı romanı temel alan bir film.
Ercan Dalkılıç
Körlük bir ‘film içinde film’ çeşitlemesi; şöyle ki belirgin bir izleği olmayan filmde çok karakterli/parçalı bir metin Ingrid’in ağzından anlatılıyor. Başlangıçta bir türlü oturtamadığınız parçaların/karakterlerin bir süre sonra aslında gerçek değil, Ingrid’in romanına ait olduğunu anlıyorsunuz. Eskil Vogt’un bu bulmacamsı, dramatik oyunları bununla da sınırlı değil: Vogt, resmen bütün ipleri Ingrid’e veriyor filmde. Sözgelimi Ingrid, karakterleri bir kafeye, bir metroya sokup, istediği replikleri söyletebiliyor. Roman yazarı bir karakterin içinde olduğu film üzerindeki tahakkümü, hareket kabiliyeti sinemada hayli rastlanan bir trük aslında, son zamanlarda Lütfen Beni Öldürme (Stranger Than Fiction) ve Hayalimdeki Aşk’ta (Ruby Sparks) da görmüştük.
Sinemada bu zamana kadar körlük hep romantize edilegelmiştir. Yeşilçam melodramlarının bir numaralı klişesi olan ‘körlük’, Hollywood’da da hep benzer minvalde kullanıldı. Tamam, Yeşilçam’daki kadar ucuzlaştırılmadı, sömürülmedi ama körlüğün izleyicide uyandırdığı duygusal etki de göz ardı edil(e)medi hiç. Kadın Kokusu‘nda (Scent of a Woman) dahi bir köre acınmaması, ama ondan yardımın da esirgenmemesi mesajı veriliyordu.
Vogt’un Körlük‘üyse bu özrü romantize etmek bir yana dursun, ona bir mütehassısın inceliğiyle yaklaşıyor. Bir görme özürlünün asla yardıma muhtaç olmadığının, kendi ayakları üstünde yaşayabilecek bir birey olduğunun altını kalın çizgiyle çizmiş filmde yönetmen.
Eksen karakterde boy gösteren Ellen Dorrit Petersen, bu rol için yüzlerce oyuncu arasından seçilmiş. Petersen, aylarca göz bağı ile dolaşmasının yanında görme yetisini kaybetmiş insanlarla tanışmış ve bir koçla çalışmış. Gerçekten de Petersen, sonuçta ortaya inanılmaz bir kompozisyon koymuş. Sadece senenin değil, sinema tarihinin eşsiz performanslarından biri karşımızdaki bana kalırsa.
Sonuç? Körlük, son zamanlarda salonlarımıza uğrayan en etkili filmlerden biri! Her şey bir kenara bırakın Thimios Bakatakis (Kynodontas) imzalı usta işi görüntü yönetimi için bile izlemeye değer!
Körlük (Bilind)
Yönetmen: Eskil Vogt
Senaryo: Eskil Vogt
Oyuncular: Ellen Dorrit Petersen, Henrik Rafaelsen, Vera Vitali
Yapım: 2014 / Norveç / 96 dk.
