Bu hafta vizyona beş film giriyor. Leos Carax ’ın yönettiği Kutsal Motorlar(Holy Motors) Ercan Dalkılıç değerlendirmesiyle Tersninja’da. Herkese iyi seyirler.
Kutsal Motorlar
Holy Motors
Yönetmen: Leos Carax
Senaryo: Leos Carax
Oyuncular: Denis Lavant, Eva Mendes, Kylie Minogue, Edith Scob
Yapım: 2012 / Fransa – Almanya / 115 dk.
Leos Carax, 1980’de çektiği ilk kısa filmi Strangulaiton Blues ile sinemaya başlamış, peşisıra çektiği Oğlan Kıza Rastlar (Boy Meets Girl, 1984) ve Kötü Kan‘ın (Mauvais Sang, 1986) ardından hemen auteur ilan edilivermişti. Gerçekten de, ilkgençliğinde ceketi sırtına alıp Paris’e gelen, sonra sinema tarihinin en ünlü dergisi Cahiers du Cinema’nın kadrosuna katılan Carax, Yeni Dalga’nın gecikmiş bir temsilcisi gibiydi. Yönetmenin ismini bütün dünyaya duyuracak olan film ise 90’ların kült filmi Köprü Üstü Aşıkları(Les Amants du Point-Neuf) oldu. Daha önce görülmemiş türden bir aşk hikayesini, oldukça deneysel bir dille anlatıyordu bu film bize; distopya ile film-noir’in içiçe geçtiği bu evrende, ses/sessizlik biçimin sıradan bir üyesi olmaktan öte, aktif bir öğesi haline getirilmişti.
Pola X’ten (1999) sonra uzun metraja uzunca bir ara -13 yıl- veren Carax, bütün dünyada oldukça ses getiren Kutsal Motorlar (Holy Motors) ile tekrar karşımızda. Film, giriş kısmı hariç Mösyo Oscar adındaki bir ajans çalışanının limuzinle yaptığı yolculuk etrafında dönüyor. Fakat Kutsal Motorlar, sıradan bir yol filmi değil; Oscar, bildirilen noktaya bırakılıp kendisine tahsis edilen kostümlerle çeşitli karakterlere bürünüyor her durakta.
Kutsal Motorlar, epizodlara bölünmüş bir hikaye anlatıyor; ve her epizod içinde farklı bir yaşama can veriyor Oscar, biz ise seyirci olarak ne olup bittiğini anlayamıyoruz. İşin esprisi de burada aslen; Carax, Kutsal Motorlar’da kurduğu drama ile klasik, Aristocu drama anlayışını kırmayı hedeflemiş. İmajların mantıksal bir ilişki ile birbirine bağlandığı bu deneme, sinemada yeni bir estetik arayışının ta kendisi. Drama bağlamında ele alacak olursak, son dönemde Terrence Malick de Yeni Dünya (The New World) ve Hayat Ağacı (The Tree of Life) filmleriyle yeni bir estetik arayışına yönelmişti. Tabii, Malick sinemasında dramanın çağrışımlarla birbirine tutunmuş bir yapısı var. Kutsal Motorlar’da drama neredeyse sıfır; ‘yeni bir sinema’nın kapısını aralamış bir filmden söz ediyoruz burada.
Bu sistematik imajlar silsilesinin referanslarını saymak neredeyse imkansız: Carax, başta Dante’nin İlahi Komedya’sı olmak olmak üzere sinema tarihine bolca göndermede bulunuyor. En çok da yönetmenin kendi filmografisine dönüşlü bir referans ağı mevcut filmde. Nasıl Kötü Kan ve Köprü Üstü Aşıkları’nda Alex, Leos Carax’ın alter-egosu’ysa; burada da Mösyö Oscar aynı işlevi görüyor. Hatta daha ileri gidip Kutsal Motorlar’ın, Kötü Kan ve Köprü Üstü Aşıkları’nın devamı olduğunu bile iddia edebiliriz. Bu üç film, biçim/öz olarak benzeşmesinin yanında alt-metin bakımından da birbirini tamamlayan bir özellikte.
Salt imajlara dayanan bu dramanın en büyük gücü oyunculuk: 10’dan fazla kılığa giren Denis Lavant’ın esşiz performansı, bu denklemin en büyük artısı kuşkusuz.
Kutsal Motorlar, yukarıda da belirttiğimiz gibi ‘yeni bir sinemanın işaret fişeği’ niteliğinde. Yeni Dalga’nın geç bir temsilcisi olan Leos Carax, takdire şayan bir işe imza atarak bir başyapıt daha armağan etmiş bize.
Ercan Dalkılıç
* * *
Zaman Yolcuları
Safety Not Guaranteed
Yönetmen: Colin Trevorrow
Senaryo: Derek Connolly
Oyuncular: Aubrey Plaza Mark Duplass, Lauren Carlo, Derek Connolly
Yapım: 2012 / ABD / 86 dk.
* * *
Dabbe: Cin Çarpması
Yönetmen: Hasan Karacadağ
Senaryo: Hasan Karacadağ
Oyuncular: Irmak Örnek, A. Murat Özgen, Cansu Kurgun, Sultan Köroğlu Kılıç
Yapım: 2013 / Türkiye / 120 dk.
Dabbe: Cin Çarpması* * *
Red2
Yönetmen: Dean Parisot
Senaryo: Jon Hoeber, Erich Hoeber
Oyuncular: Bruce Willis, John Malkovich, Helen Mirren, Catherine Zeta Jones
Yapım: 2013 / ABD – Fransa – Kanada / 116 dk.
* * *
Zorlu İkili
2Guns
Yönetmen: Baltasar Kormakur
Senaryo: Blake Masters, Steven Grant
Oyuncular: Mark Wahlberg, Denzel Washington, Paula Patton, James Marsden
Yapım: 2013 / ABD / 109 dk.
Zorlu İkili* * *
