Bu yıl 17.si düzenlenen Uluslararası Eskişehir Film Festivali anlamlı bir film ile açılış yaptı. Bir ülkenin tarihi ile yüzleşme hikayesini anlatan Yalan Labirent‘i aynı zamanda herkesin insanlığı için bir vidan muhasebesi niteliğinde…
Fatma Serdaroğlu
1950’li yıllarda geçen Yalan Labirenti (Im Labyrinth Des Schweigens), genç ve idealist bir savcı olan Johann Radmann’ın, Nazilerin II. Dünya Savaşı sırasında işlediği suçları ortaya çıkarma öyküsünü konu alıyor.
Gerçek olaylara dayanan Yalan Labirenti, Almanya’nın kendi tarihi ile ilgili bir tür muhakeme hikayesi. Nazi Almanya’sı ve Yahudilerin yaşadıklarıyla ilgili bugüne dek yapılan Schindler’in Listesi, Sophie’nin Seçimi gibi pek çok iyi film var şüphesiz. Alman yapımı bir film olması ve gerçeklerin nasıl sancılı bir süreç içinde su yüzüne çıktığını göstermesi açısından da Yalan Labirenti bu filmler arasında gösterilebilecek nitelikte.
Filmde, trafik suçları gibi küçük davalara bakan savcı Radmann’ın hayatı, toplama kampından kurtulan Simon Kirsch’in davasını almasıyla büyük ölçüde değişir. Binlerce dosyanın ve politik baskının altında ezilen Radmann, ele geçirdiği belgeleri okudukça yaşanmış olayların karşısında irkilir ve suçluların cezalandırılması için canla başla çalışır. Fırıncı, doktor, öğretmen olarak pek çok kurumda çalışan SS görevlilerinin normal hayatlarına devam etmesi ona ürkütücü gelir.
Yaşanan insanlık dışı olayların karşısında sessiz kalanları da suç işleyenler kadar tiksindirici bulan genç savcı bu yolculuk sırasında bir şeyi daha fark edecektir. Onu diğerlerine göre masum kılan tek şey, onlardan daha geç doğmuş olmasıdır. Etrafındaki pek çok kişinin, hatta en yakın dostunun bile, yaşananlarda ister istemez bir payı olmuştur. Bu açıdan bakıldığında seyirci, ölümü ya da görevi tercih etmiş olmanın muhasebesini yapacak kişinin kim olması gerektiği sorusu ile karşı karşıya bırakılmaktadır.
Pek çok etik ve insani değeri sorgulayan Yalan Labirenti’i meselesi olan bir film. Bu meselenin çözümü için ise tarihle yüzleşmek gerekmektedir. Auschwitz’e verilecek en doğru cevap onu sorgulamak olacaktır. Yalan Labirenti, 2015 Bavyera Film Ödülleri: En İyi Erkek Oyuncu, 2014 Les Arcs Avrupa Film Festivali: Seyirci Ödülü ve Jüri Özel Ödülü’nü aldı. Film, GiulioRicciarelli’nin39. Uluslararası Toronto Film Festivali’nde de gösterilen ilk uzun metrajlı filmi aynı zamanda.
***
